Factsheet ongewenste drone-activiteiten

Waar mogen drones wel en niet vliegen?

Voor het vliegen met civiele drones gelden Europese en nationale regels die zorgen voor veiligheid in de lucht en op de grond. In veel gebieden is het toegestaan om met drones te vliegen. Hierbij moeten wel een aantal belangrijke uitgangspunten in acht worden genomen:

• In Nederland is sprake van verbodsgebieden en beperkings-gebieden waar vliegen niet of alleen onder strikte voorwaarden is toegestaan.
• Vliegen in de buurt van luchthavens, militaire locaties, no-fly zones en bepaalde vitale objecten is doorgaans verboden.
• Dronepiloten zijn zelf verantwoordelijk voor kennis van de geldende regels. Er zijn verschillende kaarten die tonen waar vliegen verboden is, of waar het alleen onder bepaalde voorwaarden mag (zie hiervoor de vliegkaart Aeret Kaartviewer). Meer informatie over droneregels is te vinden op de website van de Rijksoverheid. 

Hoe gaan we nu om met verdachte drones die worden gezien?

De politie en de Koninklijke Marechaussee kunnen onderzoek doen als een drone wordt waargenomen op een locatie waar dit niet is toegestaan, of wanneer de aanwezigheid van de drone een risico voor de veiligheid van objecten en personen of de openbare orde kan opleveren. 

Afhankelijk van de situatie, en in het licht van beperkt beschikbare capaciteit, kunnen de politie of de Koninklijke Marechaussee optreden, onder gezag van het Openbaar Ministerie of de burgemeester. Boven militaire objecten kan Defensie zelfstandig ingrijpen tegen ongewenste drones.

Als er voldoende aanknopingspunten zijn, wordt een melding nader onderzocht om de intentie te achterhalen en te bepalen of verdere maatregelen noodzakelijk zijn. Hierbij zijn het Landelijk parket, het Expertisecentrum Militair Strafrecht van het arrondissements-parket Oost-Nederland en het Expertisecentrum Luchtvaartzaken van het arrondissementsparket Noord-Holland van het Openbaar Ministerie betrokken. 

Wat moet u doen als u een drone ziet?

• Als u een drone ziet op een plek waar dit niet is toegestaan of wanneer het gedrag aanleiding geeft tot zorg, is het belangrijk dat u direct melding maakt. Afhankelijk van de ernst van de situatie kan dat via het algemene politienummer (0900-8844) of, bij directe dreiging of gevaar, via 112.
• Voor een goede opvolging is het waardevol om bij het doen van een melding zoveel mogelijk relevante informatie door te geven. Denk aan het tijdstip, de locatie, het gedrag van de drone en eventuele aanwijzingen over de bestuurder. Ook kunnen foto’s of video’s helpen om het incident nauwkeuriger te beoordelen.
• Binnen organisaties, waaronder vitale aanbieders, is het van belang om ook te beschikken over een interne meldingsprocedure. Zo kan een waarneming binnen de eigen veiligheidsorganisatie worden gemeld, zodat deze op de hoogte is, opvolging kan geven en de informatie kan meenemen in de bredere risicoafweging. U wordt verzocht om bij het waarnemen van een verdachte of ongewenste drone externe communicatie (bijv. op social media) af te stemmen met betrokken instanties.
• Ziet u een neergestorte drone, meld dit dan ook bij de politie zodat deze kan worden veiliggesteld voor sporenonderzoek. Houd altijd afstand van de drone in verband met uw eigen veiligheid. Raak de drone ook niet aan om het sporenonderzoek niet te verstoren. 

Hoe versterkt de overheid de aanpak?

Het herkennen en beoordelen van ongewenste drone-activiteiten vraagt om voldoende middelen, duidelijke bevoegdheden en nauwe samenwerking tussen betrokken partners. Daarom wordt gewerkt aan een integrale aanpak, met aandacht voor wat er extra nodig is in zowel uitvoering als beleid. Een belangrijk onderdeel is het verbeteren van detectie- en interventiemogelijkheden, zodat incidenten sneller worden opgemerkt en opgevolgd. Ook wordt onderzocht hoe signalen en meldingen effectiever kunnen worden gebruikt, zodat ontwikkeling sneller en vollediger in beeld komen. Vitale aanbieders en bedrijven hebben een ook eigen verantwoordelijkheid om (risico’s rond) drones te signaleren, te melden en passende weerbaarheidsverhogende maatregelen te nemen. Vakdepartementen blijven hierover met hen in gesprek.

Drones worden steeds vaker gebruikt voor legitieme en nuttige toepassingen. Tegelijkertijd is het belangrijk alert te blijven op situaties waarin drones op een ongewenste manier worden gebruikt, met mogelijke gevolgen voor de continuïteit van vitale processen, openbare orde of veiligheid. Deze factsheet informeert u over drones, wat de geldende regels zijn, wat de overheid doet en wat u zelf kunt doen als u ongewenste of verdachte drones signaleert.